Bệnh đậu mùa truyền nhiễm nguy hiểm, đe dọa tính mạng của con người. Chúng ảnh hưởng vô cùng lớn đến lịch sự và phát triển của y học và cả nhân loại. Hãycùng Khaibaoyte tìm hiểu đặc điểm và phòng tránh bệnh đậu mùa nhé!
Mục lục bài viết
1. Tìm hiểu bệnh đậu mùa là gì?
Bệnh đậu mùa là một bệnh truyền nhiễm virus Variola (VARV) gây ra. Loài virus gây ra căn bệnh cấp tính đặc biệt nguy hiểm này có thể tồn tại rất lâu ngoài môi trường. Chúng thuộc loài Orthopoxvirus, kích thước khoảng 300 micromet. VARV sống được tới 15 tháng trong rở ngoài môi trường, điều kiện nhiệt độ từ 5 – 200 độ C.
Đậu mùa lây lan qua đường hô hấp. Đây là căn bệnh tối nguy hiểm, gây nên hội chứng nhiễm khuẩn, nhiễm độc, và tử vong.
1.1. Nguồn gốc
Bệnh đậu mùa có nguồn dốc từ hàng ngàn năm về trước. Đây là bệnh do virus đậu mùa gây nên. Căn bệnh này có khả năng lây lan mạnh mẽ, đã gây nên cái chết của hàng triệu người đã thiệt mạng. Nhưng nhờ sự tiến bộ của y tế, bệnh đậu mùa đã bị xóa sổ.
Đây là một bệnh dịch tàn khốc, tỷ lệ tử vong lên đến 30%. Bệnh chỉ được đẩy lùi khi vắc xin bệnh đậu mùa được triển khai.
Nguồn gốc bệnh có thể ước lượng vào khoảng 10 000 năm trước công nguyên. Từ dấu hiệu trên các xác ướp, cho đến các báo cáo về bệnh dịch thời cổ đại. Tất cả đều chứng minh về sự tồn tại của bệnh đậu mùa.
1.2. Đối tượng dễ nhiễm bệnh
Bệnh đậu mùa khá phổ biến và và chúng gây tác động tới mọi đối tượng, không phân biệt tuổi tác. Và những đối tượng dưới đây sẽ có nguy cơ mắc bệnh tăng cao:
- Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú
- Người bị suy yếu hệ miễn dịch (mắc bệnh bạch cầu hoặc HIV)
- Người bị ung thư
- Người bị rối loạn chức năng cơ thể
2. Các dấu hiệu để nhận biết bệnh đậu mùa thường gặp là
Đậu mùa gây bệnh từ trong mạch máu ở da, trong niêm mạc miệng và cổ họng. Chúng tạo nên những vết mụn nổi sần đỏ, làm da bị phồng rộp và chứa dịch bên trong.
Một số triệu chứng lâm sàng mà bệnh đậu mùa thông thường biểu hiện ra:
- Bệnh nhân đột ngột sốt ngột
- Mệt mỏi, khó chịu trong người
- Đau đầu, đau lưng, đau bụng, đau cơ
- Nôn mửa
- Phát ban, ngứa ngáy, mọc mụn nước, mụn mủ
Với một số biến thể, bệnh đậu mùa còn có các biến chứng nguy hiểm khác. Đặc biệt là gây ra tổn thương ở phổi và hệ hô hấp. Bệnh nhân sẽ bị nhiễm độc toàn thân, các nốt mụn mưng mủ, bong tróc và để lại sẹo.
Tùy theo mức độ nặng nhẹ, chúng ta có thể chia thành 4 loại bệnh đậu mùa:
- Đậu mùa thông thường
- Đậu mùa giảm nhẹ
- Đậu mùa ác tính
- Đậu mùa xuất huyết (đặc biệt nghiêm trọng)
3. Bệnh đậu mùa nên kiêng gì?
Bệnh đậu mùa rất nguy hiểm, bệnh nhân cần đến các cơ sở y tế, bệnh viện để điểu trị. Để đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra nhanh chóng và hiệu quả, người bệnh cần:
- Cách ly, hạn chế tiếp xúc với người khác
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân ( bát, đũa, quần áo, cốc, … )
- Không ăn thức ăn cứng, khó tiêu
- Phòng nghỉ ngơi cần thông thoáng, có đầy đủ ánh sáng
- Tắm nước ấm hằng ngày, giữ cơ thể sạch sẽ
- Mặc quần áo mỏng nhẹ, rộng rãi, thay thường xuyên
- Uống nhiều nước
Hiện tại chưa có phương pháp điều trị bệnh đậu mùa tối ưu. Việc tới bệnh viện khám và chữa trị sớm là vô cùng cần thiết. Nếu được tiêm vắc xin trong vòng 4 ngày đầu sẽ hạn chế bệnh tình trở nên nghiêm trọng.
4. Phân biệt bệnh đậu mùa và bệnh thủy đậu
4.1. Điểm giống nhau
Bệnh đậu mùa và bệnh thủy đậu có thể thấy có các biểu hiện khá tương đồng nhau. Từ những nốt mụn nước, mụn mủ, đến các tổn thương da. Chúng đều để lại những vết sẹo, vết thâm trên cơ thể.
Hai căn bệnh này đều có thời gian ủ bệnh trước khi có biểu hiện cụ thể.
4.2. Khác nhau
Triệu chứng ở người mắc bệnh đậu mùa:
- Đậu mùa do Variola virus gây nên.
- Ủ bệnh từ 1 – 2 tuần
- Người bệnh cảm thấy đau nhức cơ, đau nhức cơ thể, cử động khó khăn.
- Trong khoang miệng xuất hiện niều chấm nhỏ (trên lưỡi, niêm mạc miệng)
- Các nốt đậu, nốt mụn tập trung nhiều ở tay, chân
- Lượng dịch trong nốt mụn ít hơn
- Nguy cơ tử vong cao hơn
- Bệnh đậu mùa đã bị xóa sổ hoàn toàn, chỉ còn lưu trữ tại các phòng thí nghiệm
Triệu chứng ở người bị bệnh thủy đậu:
- Thủy đậu do virus Varicella Zoster gây nên
- Ủ bệnh từ 10 – 21 ngày
- Các nốt phát ban xuất hiện thành cụm ở mặt, bụng, lưng, tay
- Nốt mụn nuóc lan ra toàn bọ cơ thể nếu không được kiểm soát
Nhìn chung, cả 2 đều là những căn bệnh gây ra tổn thương nặng nề cho cơ thể. Chính vì vậy, bệnh nhân cần tới ngay các cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị kịp thời. Không nên chủ quan, dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, gây nhiễm trùng và bệnh tình nặng hơn.
Hy vọng với các thông tin trên, bạn đã hiểu hơn về bệnh đậu mùa, các triệu chứng và cách xử lý bệnh tối ưu.