Nhiễm trùng máu nằm trong top 10 bệnh lý gây tử vong hàng đầu khi mỗi năm trên thế giới có hơn 30 triệu người lớn, 3 triệu trẻ sơ sinh và 1,2 triệu trẻ em mắc phải – theo thống kê của WHO. Dấu hiệu mắc nhiễm trùng đường máu ban đầu không rõ ràng dẫn đến người bệnh chủ quan. Cùng Khaibaoyte.vn tìm hiểu chi tiết hơn về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa bệnh qua thông tin tổng hợp sau.
Mục lục bài viết
1. Nhiễm trùng máu là gì?
Nhiễm trùng máu hay còn gọi là nhiễm trùng huyết, nhiễm khuẩn huyết không phải là bệnh mà là một hội chứng lâm sàng. Nguyên nhân gây ra hội chứng này do các vi sinh vật như vi khuẩn, ký sinh trùng xâm nhập vào máu.
Nhiễm trùng máu đe dọa tính mạng của con người khi toàn cơ thể gặp phải tình trạng bị nhiễm vi trùng, vi khuẩn trong máu. Các trường hợp nặng có thể dẫn đến sốc nhiễm trùng, suy đa cơ quan và gây ra tình trạng tử vong ở người bệnh.
Dù y học ngày nay hiện đại hơn rất nhiều, nhưng hội chứng nhiễm trùng máu vẫn khiến các bác sĩ đau đầu vì nguy cơ dẫn đến tử vong rất lớn.
2. Nguyên nhân nhiễm trùng máu
Nguyên nhân gây ra nhiễm trùng máu theo các chuyên gia là do bất cứ loại nhiễm trùng nào nếu không được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, một số bệnh và tình trạng viêm nhiễm sau được cho là dễ gây ra nhiễm trùng huyết nhất:
- Bệnh viêm phổi
- Bệnh viêm mô tế bào
- Nhiễm trùng ổ bụng
- Nhiễm trùng thần kinh trung ương
Ngoài ra, một số yếu tố sau dẫn đến nguy cơ mắc nhiễm trùng đường máu nhiều nhất gồm:
- Trẻ em dưới 12 tháng tuổi nếu sinh non, nhẹ cân, bị dị tật bẩm sinh.
- Lạm dụng kháng sinh dẫn đến kháng kháng sinh gây mất khả năng tiêu diệt vi khuẩn.
- Người bị suy giảm hệ thống miễn dịch như: người nhiễm HIV, người đang điều trị hóa trị ung thư, người cấy ghép nội tạng,…
- Người đang mắc nhiều bệnh lý nền: bệnh tim mạch, tiểu đường, bệnh thận, gan, ung thư,..
- Những ai đang bị vết thương nghiêm trọng như: bỏng, chấn thương sọ não.
- Những người bệnh đang phải nhờ đến các thiết bị xâm lấn như: ống thông tĩnh mạch hoặc ống thở.
3. Biểu hiện của nhiễm trùng máu
Dấu hiệu của nhiễm trùng máu ban đầu rất mơ hồ và dễ gây nhầm lẫn với dấu hiệu của những bệnh khác. Do đó, người bệnh cần đi khám nếu thấy những dấu hiệu bất thường. Nếu gặp các triệu chứng sau, người bệnh cần cẩn trọng và đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám.
Sốt cao, đôi khi thân nhiệt thấp, có cảm giác ớn lạnh, màu da nhợt nhạt hơn bình thường. Huyết áp thấp, tim đập nhanh, thở nhanh. Bị tiêu chảy, có thể nôn và buồn nôn. Lượng tiểu rất ít hoặc không đi tiểu cả ngày. Gặp hiện tượng chóng mặt, đuối sức, mệt mỏi. Tình trạng lú lẫn, hay quên, sợ hãi, thậm chí mất ý thức.
4. Nhiễm trùng máu có nguy hiểm không?
Tình trạng nguy hiểm của bệnh nhiễm trùng máu phụ thuộc vào tình trạng bệnh và những bệnh nền có sẵn ở người bệnh. Người bệnh sẽ phục hồi hoàn toàn nếu có thể trạng tốt và phác đồ điều trị đúng cách.
Ngược lại 50% còn lại sẽ mắc nhiều dấu hiệu sau nhiễm trùng huyết như: suy đa tạng, mất ngủ, đau cơ khớp, mệt mỏi, kém tập trung, giảm khả năng nhận thức, cảm giác tự ti. Nặng hơn, bệnh có thể dẫn đến tử vong.
5. Nhiễm trùng máu có lây không?
Bệnh hoàn toàn không lây lan qua những tiếp xúc thông thường. Tuy nhiên, mọi người cần chủ động phòng ngừa nhiễm trùng máu do chúng có xu hướng kháng các loại kháng sinh, ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh.
6. Nhiễm trùng máu có chữa được không?
Nhiễm trùng máu có thể chữa được nếu có những phác đồ điều trị kịp thời và theo dõi chặt chẽ.
Người bệnh được kê thuốc kháng sinh để chống lại các loại vi khuẩn. Sau đó được truyền dịch ngay lập tức trong vòng 3 giờ. Sử dụng thuốc vận mạch giúp co mạch máu, tăng huyết áp. Ngoài ra, người bệnh có thể được chỉ định dùng các loại thuốc khác bao gồm cả corticosteroid liều thấp, insulin, thuốc giảm đau hoặc thuốc an thần tùy tình trạng lúc đó.
Người bệnh có thể phải dùng tới máy thở, nặng hơn sẽ phải lọc máu nếu thận có biểu hiện xấu. Ngoài ra, phẫu thuật là cần thiết trong điều trị nhiễm trùng máu để loại bỏ các khu vực nhiễm trùng.
7. Nhiễm trùng huyết có tái phát không?
Cơ hội để phục hồi hoàn toàn với người bị nhiễm trùng máu có thể xảy ra. Nhưng bệnh có nguy cơ tái phát cao. Cách để tránh tái phát là tiêm phòng đầy đủ. Đối với bất kỳ loại vết thương nào cần điều trị sớm. Việc giữ vệ sinh cơ thể, vệ sinh không gian sống hay sơ cứu những vết thương nhẹ trên da do côn trùng, bỏng,.. sẽ giúp da tránh tái phát nhiễm trùng máu.
8. Cách phòng ngừa nhiễm trùng máu thế nào?
Để phòng tránh nhiễm trùng máu, một số lưu ý sau sẽ cần thiết với bạn:
8.1. Tiêm vắc xin
Tiêm vắc xin đã được chứng minh hiệu quả trong việc phòng ngừa các loại bệnh trong đó có nhiễm trùng máu. Những tác nhân gây ra bệnh này đó là các loại vi khuẩn như: Vi khuẩn phế cầu, vi khuẩn não mô cầu, vi khuẩn Hib (Haemophilus Influenzae type b)…Để bảo vệ cơ thể khỏi những loại vi khuẩn này, cách tốt nhất là tiêm vắc xin phòng ngừa chúng. Trong đó, trẻ nhỏ cần được đặc biệt lưu ý đến lịch tiêm phòng từ khi mới sinh.
8.2. Ăn thực phẩm giàu kẽm và selen
Để khắc phục tình trạng nhiễm trùng máu, hai chất kẽm và selen rất quan trọng. Đây là nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Gây mê của Anh.
Một số loại thực phẩm tốt cho bệnh nhiễm trùng máu chứa kẽm như: các loại hạt, sữa, trứng và thực phẩm chứa selen như: cá, hạt hướng dương và đậu.
8.3. Bổ sung sữa chua hàng ngày
Sữa chua cung cấp hàng tỉ men vi sinh có lợi cho cơ thể, giúp tránh được nhiễm trùng máu. Vì vậy, hãy bổ sung sữa chua hàng ngày rất tốt cho sức khỏe.
8.4. Tăng cường miễn dịch
Tăng cường hệ miễn dịch là một cách đối phó với các bệnh nhiễm trùng nhỏ và phòng ngừa tình trạng nhiễm trùng máu.
8.5. Thường xuyên rửa tay với xà phòng
Giữ vệ sinh tay sạch sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng. Hãy rửa tay bất cứ lúc nào bạn sử dụng phòng vệ sinh hay chạm vào bề mặt bụi bẩn. Nếu không có chỗ rửa tay ngay, bạn có thể sử dụng đến nước rửa tay khô luôn mang theo bên mình.
Nhiễm trùng máu không lây lan nhưng lại có những biến chứng nguy hiểm nếu không kịp thời điều trị. Nếu gặp những dấu hiệu mắc bệnh kể trên, bạn hãy nhanh chóng đến thăm khám và điều trị tại các cơ sở y tế chuyên môn cao. Đồng thời áp dụng các biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
